Sarı nokta hastalığı, tıptaki adıyla makula dejenerasyonu, özellikle 50 yaş üstünde sık görülen ve merkezi görmeyi etkileyen ciddi bir retina rahatsızlığıdır. Erken tanı ve uygun tedavi ile ilerlemesi yavaşlatılabilir, bazı durumlarda durdurulabilir.
İçindekiler
Sarı Nokta Tedavisi Nasıl Yapılır?
Sarı nokta tedavisi, hastalığın tipine göre değişiklik gösterir. Sarı nokta; kuru ve yaş tip olmak üzere ikiye ayrılır. Bu iki tür farklı nedenlerle oluştuğu için farklı tedavi yöntemleri bulunur. Hangi tipin söz konusu olduğuna bağlı olarak izlenecek tedavi yöntemi de değişir.
Tanı koymak için göz doktoru detaylı bir retina muayenesi yapar ve genellikle şu yöntemlere başvurur:
- Optik Koherens Tomografi (OCT): Retina tabakalarının detaylı yapısı görüntülenir.
- Fluorescein Anjiyografi: Retina damar yapısı özel bir boya ile incelenir.
- Amsler Grid Testi: Hastaların kendi evde görme merkezini takip etmeleri için kullanılır.
Doğru tipin belirlenmesi, etkili bir tedavi planının temelidir. Bu nedenle sarı nokta belirtileri yaşayan herkesin bir retina uzmanı tarafından değerlendirilmesi şarttır.
Enjeksiyon Tedavileri: Yaş Tip Sarı Noktada Etkin Çözüm
Sarı nokta hastalığında yaş tip, daha hızlı ilerler ve tedavi gereksinimi daha acildir. Bu türde, göz içine uygulanan anti-VEGF (Vasküler endotelyal büyüme faktörü blokürleri) enjeksiyonlar, hastalığın seyrini yavaşlatmak ve damar sızıntılarını engellemek için kullanılır.
- Bevacizumab (Avastin), Ranibizumab (Lucentis) ve Aflibercept (Eylea) en sık kullanılan ilaçlardır.
- Tedavi genellikle başlangıçta aylık enjeksiyonlar şeklinde başlar ve en az üç ay bu şekilde devam eder. Takip eden süreçte enjeksiyonlar oct sonuçlarına göre düzenlenir.
- Göz içine iğne fikri korkutucu gelse de işlem lokal anesteziyle ağrısız şekilde yapılır.
Bu enjeksiyonlar, görme kaybını önlemede en etkili yöntem olarak kabul edilir. Ancak tedavi süreci uzun solukludur ve düzenli takip şarttır.
Kuru Tip Sarı Nokta İçin Vitamin ve Takviye Desteği
Kuru tip makula dejenerasyonu, daha yavaş ilerleyen fakat zamanla merkezi görmeyi kaybettirebilen bir formdur. Bu tip için henüz damarları hedef alan enjeksiyonlar etkili değildir. Ancak AREDS 2 çalışmasıyla geliştirilen bazı antioksidan içerikli vitamin kombinasyonları, hastalığın ilerlemesini yavaşlatabilir.
- Lutein, zeaksantin, C vitamini, E vitamini, çinko ve bakır içeren formüller tercih edilir.
- Takviyeler reçetesiz satılır ancak göz doktoruna danışmadan başlanmamalıdır.
- Bu tedavi, hastalığı geri döndürmez ama kötüleşme hızını azaltabilir.
Özellikle aile öyküsü olan bireylerde erken yaşta takviyeye başlamak, koruyucu etki sağlayabilir.
Yeni Nesil Tedaviler ve Deneysel Uygulamalar
Tıpta teknoloji ilerledikçe, sarı nokta hastalığı için de umut vadeden yeni tedavi yolları geliştiriliyor. Henüz deneysel aşamada olan bazı uygulamalar şunlardır:
- Retina altına yerleştirilen implantlar (biyonik göz teknolojileri)
- Gen tedavileri ile bozulmuş hücrelerin onarılması
- Kök hücre uygulamaları, hasar gören retina hücrelerini yenilemeyi hedefliyor
- Daha uzun etkili göz içi enjeksiyon ajanlari ve göz içi implantlar.
Bu yöntemler henüz yaygınlaşmamış olsa da, ilerleyen yıllarda sarı nokta tedavisinde devrim yaratma potansiyeline sahip.